ئىبنى ئۇسەيمىن | جۈمە خۇتبىسىنى ئەرەپچىدىن باشقا تىلدا ئوقۇشنىڭ ھۆكمى نېمە؟
جاۋاب: بۇ مەسىلىدە توغرا بولغىنى شۇكى، جۈمە خۇتبىسىنى ئوقۇغۇچىنىڭ جۈمەگە ھازىر بولغان جامائەت چۈشەنمەيدىغان تىلدا خۇتبە ئوقۇشى دۇرۇس ئەمەس. مەسىلەن، بۇ جامائەت ئەرەپ بولمىغان ۋە ئەرەپچىنى بىلمەيدىغان بولسا، جۈمە خۇتبىسىنى ئوقۇغۇچى خۇتبىنى جامائەت سۆزلىشىدىغان تىلدا ئوقۇيدۇ. چۈنكى، تىل جامائەتكە بايان قىلىش ۋاسىتىسىدۇر.
خۇتبىدىن مەقسەت — بەندىلەرگە ئاللاھ بېكىتكەن چەك-چېگرالارنى ئۆگىتىش، ۋەز-نەسىھەت قىلىش ۋە ئۇلارنى توغرىغا يېتەكلەشتۇر. بىراق، خۇتبىدە قۇرئان ئايەتلىرىنى ئەرەپچە ئوقۇلۇشى، ئاندىن ھازىر بولغان جامائەتنىڭ تىلىدا تەپسىرلىنىشى لازىم. ئاللاھ تائالانىڭ مۇنۇ ئايىتى ئىنسانلارغا ئۇلارنىڭ تىلىدا خىتاب قىلىنىدىغانلىقىغا دەلىلدۇر:
«بىز ھەر پەيغەمبەرنى روشەن بايان قىلىپ بېرىشى ئۈچۈن ئۆز قەۋمىنىڭ تىلى بىلەن ئەۋەتتۇق.» (سۈرە ئىبراھىم، 4-ئايەت)
ئاللاھ تائالا بۇ ئايەتتە خىتاب قىلىنغۇچىغا ئۇلار چۈشىنىدىغان تىلدا بايان قىلىنىدىغانلىقىنى بىلدۈرمەكتە. (فتاوى أركان الإسلام، 324 -نومۇر)